Voormalig hanzestad Gdańsk in Polen, gelegen aan de Baltische Zee (450.000 inwoners) is een zeer aangename stad en ideaal voor een stedentrip. Gdańsk vormt samen met de badplaats Sopot en de havenstad Gdynia de zogenaamde Driestad (Trójmiasto). Samen ruim 1 miljoen inwoners. Genoeg te doen dus.
Vanaf Groningen Airport Eelde vliegt WizzAir twee keer per week (op maandag en vrijdag) naar Gdańsk. Wie op tijd boekt vliegt er spotgoedkoop naartoe. Groningen Airport Eelde ligt bovendien ook nog eens op fietsafstand van Groningen. En omdat mij het wel uniek leek om op de fiets naar een Airport te gaan, heb ik dat ook gedaan. De airport zelf stelt niks voor, en je verveelt je er al snel (lees: binnen vijf minuut), maar gelukkig hoefde ik geen rekening te houden met treinvertraging of files, dus last-minute op de fiets gestapt en kon na het inchecken en security check zo goed als direct al boarden. Het vliegtuig van WizzAir (een Airbus A320) biedt plek aan 180 mensen, en zowel de heenreis als de terugreis zat aardig vol. Het is natuurlijk een budget maatschappij, dus stel niet te veel eisen. En als lang persoon heb ik voor deze vlucht van een dik uur niet extra bijbetaald voor meer beenruimte. En ik moet zeggen dat het WizzAir vliegtuig waarmee we vlogen best te doen was. Mijn vlucht met Easyjet van Schiphol naar Londen 2 jaar geleden was in mijn beleving krapper qua beenruimte.
In Polen wordt niet betaald met de euro, wat ik zelf eigenlijk wel leuk vind. Het geeft een extra vakantie-gevoel om in een andere valuta te betalen. Hier betaal je met de złoty, en voor ons Nederlanders is Polen ook nog eens erg goedkoop. Zo dronk ik mooi halve liters bier aan 8 złoty (1,82 euro), en had ik een goede maaltijd met drinken voor nog geen tien euro. 10 złoty is ongeveer 2,30 euro waard.
Vanaf de airport (Gdańsk Lech Wałęsa) zijn er verschillende manieren om naar Gdansk te reizen. De meeste toeristen nemen de bus (lijn 210), dat doen ze ook omdat de boekjes en websites achter lopen. Sinds een klein jaar (september 2015) is er een goed alternatief voor de bus. Namelijk de trein :), elke 15 minuut een trein naar Gdansk. Tickets koop je op voorhand voor zowel de trein en bus naar Gdansk. De trein kost je 3.60zł en 6zł Sopot of Gdynia. Voor de bus betaal je 3zł in de automaat, maar je kunt ook bij de chauffeur betalen (3.60zł). Of je in de trein een ticket kan kopen durf ik niet te zeggen, we hebben geen conducteur gezien. Vergeet niet je ticket te valideren. Over de trein gesproken, deze rijdt voornamelijk naar Gdańsk Wrzeszcz, maar ongeveer een keer per uur rijden ze door naar Gdańsk Główny (het hoofdstation). De bus (lijn 210) rijdt altijd door naar Gdańsk Główny. Pak je dus de trein naar Gdańsk Wrzeszcz, maar wil je naar Główny, dan moet je overstappen.
De trein tussen Port Lotniczy Gdańsk (Airport) en Gdańsk Wrzeszcz/Główny wordt gereden door Pomorska Kolej Metropolitalna (KPM). De lokale treinvervoerder welke Gdańsk, Sopot en Gdynia met elkaar verbind is Szybka Kolej Miejska (SKM). SKM kan je eigenlijk wel vergelijken met de Berlijnse S-Bahn. Er zijn meerdere vervoerders actief, naast deze treinen rijden er ook nog IC treinen. Koop dus wel het juiste kaartje en ga naar het juiste platform. Want voor elke vervoerder heb je een eigen kaartje nodig. Dat kan in het begin nogal wat uitzoek werk zijn. De SKM heeft overigens een eigen platform, en daarbij worden de SKM treinen niet op de trein vertrekstaten aangegeven. Nog een trein-aandachtspuntjes; valideer je ticket altijd op voorhand. In de SKM treinen zijn ook regelmatig burger-controles. Daarnaast: Als je met de reguliere treinen gaat reizen, let dan op dat ze in Polen met zowel een perronnummer als een spoornummer werken. Je trein kan dus vertrekken van Perron 2 (II) Spoor 4 (IV). Er wordt slecht engels gesproken, dus schrijf je bestemming op een papiertje als je via het loket gaat.
Gdańsk
Gdańsk is een vriendelijke stad. Er zijn veel restaurants (soms ook met Engelse kaarten), en in restaurants, bars en musea spreekt met ook wel redelijk Engels. Ik merkte wel dat niet iedereen evenveel moeite doet, of natuurlijk simpelweg de Engels taal gewoon niet machtig is. Een buschauffeur begon hard Pools terug te platen toen we probeerden uit te vogelen waar hij heen reed. We vroegen in woord en gebaar of hij zijn bestemming kon aanwijzen op een kaart, maar daar had hij weinig zin in. Een behulpzame Pool in de bus heeft ons toen goed geholpen. We hadden de juiste bus, en reden via een rommelig jaren ’40 ogende industrieterrein richting het oude centrum. We zijn overigens wel wat eerder uitgestapt dan we voor ogen hadden, maar dat had dan weer te maken dat de bus op gegeven moment zo erg begon te stinken roken dat zelfs de Polen onrustig werden en sommigen niet meer instapten. Een ervaring en wandeling rijker.
Gdańsk biedt een weelde aan leuke middeleeuwse straatjes, kerken en handelshuizen die je de geschiedenis van de stad toch wel doen herleven. Tijdens de tweede wereldoorlog werd een deel van de stad verwoest, maar in de jaren ’50 werden deze weer in hun oude staat hersteld. Overdag kun hier dus prima ronddwalen en/of een van de vele musea bezoeken. ‘s Avonds blijft de stad ook in leven, er is een actief nachtleven met vele clubs en leuke kroegjes. En niet geheel onbelangrijk: Goedkoop bier. Proost
Sopot en Gdynia
Ben je Gdańsk zat of mis je Scheveningen? Pak dan de trein naar Sopot en ga heerlijk op het stand liggen of neem plaats op een zonnig terras. Als je iets sportiever wilt zijn, zoals ondergetekende, wandel dan vanaf het treinstation (links in de tunnel) richting de Opera Leśna. Een groot amfitheater in de open lucht, in een heuvel. Met naar het schijnt een prachtige akoestiek. Deze opera is ook te bezichtigen overdag tegen een kleine bijdrage (met studentenkorting). Vanaf de Opera loop je via het bosrijke heuvel naar het centrum van het stadje en via de winkelstraat kom je uit op het strand.
Je komt als het goed is uit bij de langste houten pier van Europa (511,5 meter). Deze pier is dan wel wat druk met toeristen. Wil je de drukte ontvluchten? Loop over het strand of direct paralel daarvan over een makkelijk (steiger)pad door de bossen naar de andere (kleinere) pier ‘Molo w Orłowie’ in Gdynia. Daar staat overigens ook een leuk koffiekarretje en halen iets verderop de locals de ene vis na de andere vis uit de zee. In de klif/heuvel kun je overigens nog een oud verlaten hotel zien, wel afgezet met hekken maar je kunt het prima aanschouwen en voor de avonturier kun je het vast ook wel van binnen ontdekken via een kruip-door-sluip-door-weggetje. Als je verder over de klif (Orłowski) heen wandelt kom je nog wat oude bunkers tegen, en heb je bovendien prachtige uitzichten. Na een flink stuk lopen kom je bij de boulevard van Gdynia. Vanaf daar is het nog een stukje lopen naar het treinstation van Gdynia. Tijd om terug te gaan naar Gdańsk, maar eerst een halve liter.
Westerplatte
Vanaf onder andere het Hilton Hotel in Gdańsk vertrekt enkele keren per dag een water-tram naar Westerplatte. Westerplatte is een schiereiland in Gdańsk. Op 1 september 1939 om 4:45 ‘s ochtends begon de Duitse invasie van Polen met de beschieting van Westerplatte door het slagschip Schleswig-Holstein. Deze gebeurtenis geldt als het begin van de Tweede Wereldoorlog. Een kleine Poolse eenheid hield zeven dagen stand daar. De Slag om Westerplatte werd uiteindelijk op 7 september 1939 gewonnen door nazi-Duitsland. De ruïnes van de barakken en blokhuizen zijn nog steeds zichtbaar en te bezichtigen. Eén ervan is nu een museum. Een stenen monument ter nagedachtenis aan de gebeurtenis is geplaatst op een 28 meter hoge heuvel. Een schiereiland met veel geschiedenis.
En als de reiziger in Gdansk is: trek een dag uit voor een trip naar Burcht Marienborg (Malborg). Malborg is de voormalige hoofdburcht van de Middeleeuwse Hospitaalridders. Het is een van de grootste, zo niet de grootst bewaarde burchten ter wereld. De rondleiding met audioguide duurt ongeveer drie uren, welke geen moment verveelt. Malborg vanuit Centraal Station Gdansk heel goed met de trein bereikbaar. Het stadje met de burcht ligt op een uur reisafstand.
Voor de wandelaars is er een leuke wandeling in Gdansk zelf. Pak de stadskaart van Gdansk er eens bij en kijk eens goed naar de vorm. Je zult zien dat delen van de oude vestigingsforten bewaard zijn gebleven. Deze zijn zeer goed te bewandelen.